بررسی روایی در پیمایش های سنجش دینداری در ایران

نویسندگان

حسین شجاعی زند

فارغ التحصیل کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران علیرضا شجاعی زند

استادیار، گروه جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

چکیده

روایی،[1] مهم ترین ویژگی هر سنجه و تنها جواز استفاده از نتایج یک پژوهش است. زمانی که پژوهش دربارۀ موضوعاتی همچون دینداری باشد، بررسی روایی، اهمیت بیشتری خواهد داشت؛ زیرا این قبیل موضوعات به دلیل پیچیدگی و پنهان بودگی، در مرحله جمع آوری، ارزیابی و تحلیل نتایج بیشتر در معرض آسیب های روشی هستند. با وجود این، به نظر می رسد بیشتر مطالعات سنجش دینداری در ایران، دقت لازم را درباره روایی به کار نبسته اند. این کم توجهی به دو صورت رخ داده است: یک، بررسی نکردن روایی یا بررسی نکردن درست و کامل آن و دوم، گزارش ندادن دقیق و مناسب از آن. بررسی و احراز این مدعا، مستلزم مرور دوباره پیمایش های سنجش دینداری در ایران است. در این مقاله پس از بیان اهمیت و ضروت توجه افزون تر به مسأله روایی در این مطالعات، تلاش شده است با بازخوانی انواع روایی و بررسی قابلیت و کاربردهای هر یک، مناسب ترین نوع آن برای مطالعات دینداری، شناسایی و معرفی شود؛ سپس با اتکا به همین ملاحظات، مهم ترین پیمایش های سنجش دینداری در ایران نقد و بررسی شده و نقصان های موجود در هر کدام و راه های علاج آن نشان داده شده است. این مطالعه نشان می دهد تنها روایی لازم و موجه برای این مطالعات، بررسی «روایی محتوا» است و پژوهش های منتخب، با ضعف و کمبود های جدی در زمینه این نوع از روایی مواجه هستند. از آنجا که این پژوهش ها از برجسته ترین مطالعات انجام شده در زمینه سنجش میزان دینداری در ایران هستند، می توان ادعا کرد ضعف روایی در پیمایش های دینداری در ایران، عارضه ای عمومی است و با اتکا به یافته های این پژوهش ها، به برآورد دقیقی از میزان دینداری ایرانیان نمی توان دست یافت؛ بنابراین باید در تعمیم نتایج و تحلیل وضع دینداری در ایران بر اساس یافته های موجود با احتیاط بیشتری عمل کرد.  [1]validity

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روایی محتوا در پیمایش های سنجش دینداری در ایران

روایی مهم ترین ویژگی هر سنجه و تنها جواز استفاده از نتایج یک پژوهش است. وقتی پژوهش درباره موضوعاتی همچون دینداری باشد، بررسی روایی از اهمیت بازهم بیشتری برخوردار خواهد بود. زیرا این قبیل موضوعات به دلیل پیچیدگی و پنهان بودگی، بیشتر در معرض آسیب های روشی، در مرحله جمع آوری و ارزیابی و تحلیل نتایج هستند. به رغم این، به نظر می رسد که غالب مطالعات سنجش دینداری در ایران، دقت لازم را درباره روایی به ...

15 صفحه اول

بررسی روایی در پیمایش‌های سنجش دینداری در ایران

روایی،[1] مهم‌ترین ویژگی هر سنجه و تنها جواز استفاده از نتایج یک پژوهش است. زمانی که پژوهش دربارۀ موضوعاتی همچون دینداری باشد، بررسی روایی، اهمیت بیشتری خواهد داشت؛ زیرا این قبیل موضوعات به‌دلیل پیچیدگی و پنهان‌بودگی، در مرحلة جمع‌آوری، ارزیابی و تحلیل نتایج بیشتر در معرض آسیب‌های روشی هستند. با وجود این، به نظر می‌رسد بیشتر مطالعات سنجش دینداری در ایران، دقت لازم را دربارة روایی به کار نبسته‌ا...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

مدلی برای سنجش دینداری در ایران

بیش از پنج دهه نیست که بررسی انواع،میزان و تغییرات دینداری موضوع مطالعات تجربی و میدانی قرار گرفته است.ابعاد و شاخص های دینداری از اوایل دهه 60،که گرهارد لنسکی نخستین مدل دینداری را پیشنهاد کرد تاکنون، تحولات بسیاری را به خود دیده است،اما همگی در دو خصوصیت مشترک بوده اند:ملهم بودن از آموزشهای مسیحی و متاثر شدن از متغیرهای تاریخی -اجتماعی غرب.وجود همین دو ویژگی امکان بهره برداری از این مدلها  را...

متن کامل

نقد و ارزیابیِ «گویه های به کار رفته» در پیمایش های دینداری در ایران

اعتماد به نتایج و الگوگیری از پیمایش های دینداری در ایران، مستلزم اطمینان از روایی آنها در سه سطح «مدل»، «سنجه» و «گویه» های آن است. این مقاله با تمرکز بر 12 پیمایش شاخص، به بررسی روایی آنها در سطح سوم پرداخته و آن را نه بر حسب مدعای ایشان در تحصیل روایی؛ بلکه از طریق تامل در فحوای گویه هایِ به کار رفته و میزان انطباق آنها با مقصود سنجش، مورد ارزیابی قرار داده است. نتیجه حاصل از این بررسی نشان م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جامعه شناسی کاربردی

جلد ۲۷، شماره ۳، صفحات ۱۶۸-۱۹۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023